Terminy w postępowaniu administracyjnym – prosta matematyka czy coś więcej?

Pierwszy wpis na blogu postanowiliśmy poświęcić terminom w postępowaniu administracyjnym. Sposób obliczania terminów między innymi na wniesienie środków zaskarżenia od decyzji czy postanowień administracyjnych uchodzi za zagadnienie oczywiste. Prawie każdy z nas uważa, że jest w stanie zrobić to prawidłowo. Czy jednak jest tak na pewno? Mimo tego, że większość uważa, że prawidłowe obliczenie terminu nie wymaga wiedzy szczególnej to jednak pomyłki zdarzają się dosyć często, a konsekwencją uchybienia terminowi najczęściej jest odrzucenie lub zwrot pisma.

Sposób obliczania terminów został uregulowany w kodeksie podstępowania administracyjnego – w art. 57 tej ustawy. Skoro wiemy już, co stanie się gdy pomylimy się przy liczeniu terminu, czas na odpowiedź na pytanie: w jaki sposób obliczyć termin prawidłowo?

Termin liczony w dniach, najłatwiej będzie opisać na przykładzie odwołania. Pan Jan otrzymał decyzję administracyjną – termin na wniesienie odwołania to 14 dni, a więc kiedy upłynie termin? Zgodnie z przepisem na wniesienia odwołania strona ma 14 dni – jeśli odbiór decyzji nastąpił w piątek 20 maja to przy obliczaniu terminu nie uwzględnia się tego dnia, a termin ten oblicza się w najprostszy sposób – odliczając 14 kolejno przypadających po sobie dni. Ostatnim dniem terminu w naszym mini kazusie jest 3 czerwca.

Następnym przypadkiem jest termin zakreślony w tygodniach. Od razu zauważyć należy, że nie zawsze będzie tak, że termin oznaczony w dniach i tygodniach upłynie w tym samym dniu. Jeśli zakreślony termin jest krótki – na przykład tydzień rzeczywiście praktycznie zawsze termin ten upłynie po 7 dniach. Lecz co jeśli termin jest dłuższy – dwutygodniowy lub więcej. Jeśli początek zakreślonego terminu przypadnie na poniedziałek to upływ terminu nastąpi również w poniedziałek o godzinie 24:00 w kolejnym lub kolejnych z rzędu tygodniach w zależności o długości terminu.

Terminy liczone w miesiącach z reguły przysparzają stronom najwięcej kłopotów – najczęściej spotykany błąd to utożsamienie terminu miesięcznego z terminem 30 dniowym. Podczas gdy nie zawsze będzie tak, że ostatni dzień terminu przypadnie na 30 dzień od dnia otrzymania pisma lub zaistnienia innej przesłanki warunkującej otwarcie terminu. Pan Jan chciałby złożyć wniosek o wznowienie postępowania, uzyskał informację, że termin ten wynosi 1 miesiąc od dnia, w którym dowiedział się, że istnieje podstawa do wznowienia postepowania. Zacznijmy od najprostszego przykładu – Pan Jan dowiedział się o przesłance wznowieniowej 20 maja bieżącego roku, kiedy upłynie termin na złożenie odpowiedniego wniosku? Ostatnim dniem, w którym Pan Jan może skutecznie złożyć wniosek o wznowienie postępowania jest 20 czerwca. Postawmy jednak pytanie, co byłoby gdyby Pan Jak dowiedział się o możliwości wznowienia postępowania w dniu 31 stycznia? W tym wypadku zasady obliczania terminu ulegną zmianie – w lutym bowiem nie ma 31 dnia miesiąca. Odpowiedź jest stosunkowo prosta – w tym wypadku ostatnim dniem terminu na złożenie wniosku jest 28/29 lutego, w zależności od tego ile dni w danym roku liczy luty.

Czasami zdarza się tak, że zgodnie z naszymi obliczeniami ostatni dzień terminu upływa w niedziele lub święto, czy musimy się śpieszyć i składać pismo przed tym dniem? Ustawodawca w takim przypadku przewidział wyjątek od zasady i zgodnie z k.p.a. dochodzi do przedłużenia terminu. Na przykład, jeśli Pan Jan obliczył, że ostatnim dniem terminu jest 1 stycznia – Nowy Rok, wtedy termin ten ulega przedłużeniu i ostatnim dniem, w którym może on złożyć wniosek czy środek zaskarżenia będzie 2 stycznia. W takich przypadkach, bowiem termin kończy się w kolejnym dniu powszednim przypadającym po dniu ustawowo wolnym od pracy. Warto pamiętać, ze lista dni ustawowo wolnych od pracy umieszczona została w ustawie z 18.1.1951 r. o dniach wolnych od pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 90 ze zm. Dniami wolnymi od pracy są: a) 1 stycznia – Nowy Rok, b) 6 stycznia – Święto Trzech Króli, c) pierwszy dzień Wielkiej Nocy, d) drugi dzień Wielkiej Nocy, e) 1maja – Święto Państwowe, f) 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja, g) pierwszy dzień Zielonych Świątek, h) dzień Bożego Ciała, i) 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, j) 1 listopada – Wszystkich Świętych, k) 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości, l) 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia, m) 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia oraz niedziele.

Wielu z was, zadaje jeszcze jedno pytanie: Czy sobota jest uważana za dzień wolny od pracy? Mimo braku ustawowej regulacji do dni ustawowo wolnych od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 KPA nie może być zaliczona sobota, jednak zgodnie z uchw. NSA (7) z 15.6.2011 r. (I OPS 1/11, ONSAiWSA 2011, Nr 5, poz. 95) jest ona jednak dniem “równorzędnym” z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 KPA.

Drodzy Państwo, jak wynika z powyższego, w przypadku, gdy ostatni dzień obliczonego przez Państwo terminu przypada na dzień wymieniony w ustawie o dniach wolnych od pracy lub w sobotę, za ostatni dzień terminu uważa się kolejny przypadający po tym dniu dzień powszedni. Oczywiście nikomu nie zalecamy wnoszenia pism w ostatnim dniu terminu, ale z uwagi na różne przypadki losowe, dobrze jest umieć prawidłowo obliczać terminy.

TP